Ενα ήσυχο μεσημέρι καθημερινής μέσα στην εβδομάδα, στον δρόμο μου για το Κάστρο Χλεμούτσι της Ηλείας, βρέθηκα στην Ανδραβίδα. Σε μια διαδρομή που αναζητούσε το πέρασμα των Βιλλεαρδουίνων στην Πελοπόννησο δεν θα μπορούσα να παραλείψω να επισκεφτώ την πρώην πρωτεύουσα του Φράγκικου Πριγκιπάτου της Αχαΐας, που ιδρύθηκε το 1205... Σήμερα τίποτα δεν θυμίζει το αλλοτινό μεγαλείο της πόλης, τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως. Κι όμως, στην κεντρική πλατεία της πόλης στέκεται ένα από τα πιο γοητευτικά απομεινάρια της μεσαιωνικής Ελλάδας, ένα τμήμα του ναού της Αγίας Σοφίας που λειτούργησε την εποχή του πριγκιπάτου ως o καθεδρικός του ναός. Πρόκειται για έναν αρχαιολογικό χώρο που περιβάλλεται από μια ιδιαίτερη αύρα κυρίως τις ομιχλώδεις, βροχερές μέρες του χειμώνα, αλλά και τις νύχτες του καλοκαιριού όταν ο μεγάλος θόλος του ιερού φωτίζεται. Επειδή ο χώρος δεν είναι ανοιχτός (για να τον επισκεφτείς πρέπει να το οργανώσεις γιατί δεν υπάρχει φύλαξη), έχει κρατήσει μια ησυχία και μια καθαρότητα που σε οδηγεί, θέλεις δεν θέλεις, πίσω στον χρόνο.

Να αναφέρουμε ότι το 2013, με χρηματοδότηση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, υλοποιήθηκε διαμόρφωση του χώρου βάσει μελέτης που είχε εκπονηθεί από την πρώην 6η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (νυν Αρχαιοτήτων Αχαΐας) υπό τη διεύθυνση της αρχαιολόγου Αναστασίας Κουμούση (διευθύντρια της Εφορείας).

Ο ναός της Αγίας Σοφίας ιδρύθηκε το πρώτο μισό του 13ου αιώνα από το τάγμα των Δομηνικανών μοναχών και ήταν μια πολύ μεγάλων διαστάσεων τρίκλιτη βασιλική γοτθικού ρυθμού, που στο εσωτερικό της έφερε αξιόλογο γλυπτό διάκοσμο. Δύο πολύ ωραία γλυπτά που εκτίθενται στο Κάστρο Χλεμούτσι βρέθηκαν στην περιοχή που βρισκόταν ο ναός: Η ταφική πλάκα της πριγκίπισσας Αννας, συζύγου του Γουλιέλμου Β΄ Βιλλεαρδουίνου, και ένα κιονόκρανο διακοσμημένο με τον θυρεό του ηγεμόνα του Πριγκιπάτου Florent de Hainaut και της συζύγου του Ισαβέλλας Βιλλεαρδουίνης.

Πηγή: Η Καθημερινή